Chociaż wydaje się, ze po uzyskaniu rozwodu przez małżonków nic ich już nie łączy, to jednak utrzymuje się pomiędzy nimi obowiązek alimentacyjny. W przypadku zaistnienia przesłanek była żona czy też były mąż może żądać zasądzenia alimentów zarówno w wyroku rozwodowym jak i później, w odrębnym postępowaniu.
Kiedy można otrzymać alimenty od byłego małżonka ?
Gdy żaden z małżonków nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia
Mąż czy też żona, w przypadku gdy orzeczono, iż rozwód nie nastąpił z ich wyłącznej winy może domagać się alimentów jeżeli pozostaje w niedostatku. A zatem uprawnienie takie przysługuje byłemu małżonkowi w przypadku gdy rozwód orzeczono z winy obu stron bądź bez wskazania, która strona ponosi winę za rozkład pożycia. Kwota alimentów odpowiadać będzie wówczas środkom utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego, których sam nie może zaspokoić oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. W przypadku tym dąży się do tego aby uprawniony małżonek miał wystarczającą ilość środków na zaspokojenie usprawiedliwionych, a jednocześnie podstawowych potrzeb (mieszkanie, wyżywienie, lekarstwa), co jednak nie oznacza życia na takiej samej stopie życiowej jak małżonek zobowiązany.
Przesłanki:
- brak orzeczenia o wyłącznej winie uprawnionego za rozpad pożycia
- niedostatek uprawnionego
Gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia
W sytuacji gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, drugi małżonek może domagać się od niego alimentów w sytuacji gdy rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej. Należy wówczas jedynie wykazać zmianę sytuacji finansowej na niekorzyść małżonka niewinnego (konieczność zrezygnowania z wyjazdów na wakacje, korzystania ze SPA i np. zabiegów medycyny estetycznej, przeprowadzenia się do małego mieszkania, zrezygnowania z hobby). Sąd ustalając wysokość alimentów bierze w tym przypadku pod uwagę w szczególności sytuację majątkową małżonka uprawnionego przed orzeczeniem rozwodu jak oraz po jego orzeczeniu.
Przesłanki:
- wyłączna wina zobowiązanego za rozkład pożycia małżeńskiego
- istotne pogorszenie sytuacji finansowej uprawnionego
Jak długo trwa obowiązek alimentacyjny względem byłego małżonka?
Obowiązek alimentacyjny względem byłego małżonka wygasa zawsze w przypadku zawarcia przez niego kolejnego małżeństwa. W przypadku jednak gdy doszło do orzeczenia rozwodu bez wskazania jednej osoby wyłącznie winnej rozpadu małżeństwa obowiązek opłacania alimentów wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.